Rozrachunki z kontrahentami – stanowisko KSR

Dokument wydany przez Komitet Standardów Rachunkowości szczegółowo prezentuje ujmowanie, wycenę, prezentację oraz inwentaryzację rozrachunków handlowych w jednostkach sporządzających sprawozdania finansowe na podstawie ustawy o rachunkowości, których rok obrotowy rozpoczął się 1 stycznia 2019 r.

Ustawa o rachunkowości wyraźnie wskazuje, że powstałe rozrachunki handlowe (zarówno należności jak i zobowiązania) ujmuje się w ich wartości nominalnej (art. 28 ust. 11 pkt 2 uor). Wynikają one m.in. z faktury lub paragonu i co do zasady odpowiadają kwocie brutto, czyli wartości sprzedaży netto powiększonej o VAT. Wartość nominalną należności lub zobowiązań wyrażoną w walutach obcych należy przeliczyć zgodnie z art. 30 ust. 2 pkt 2 uor, czyli według średniego kursu ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski (dalej: NBP) z dnia poprzedzającego dzień przeprowadzenia transakcji.

Wycena na dzień bilansowy

Należności na dzień bilansowy wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty z zachowaniem zasady ostrożności, natomiast zobowiązania w kwocie wymagającej zapłaty (zgodnie z art. 28 ust. 1 uor). Co to oznacza w praktyce? KSR precyzuje: jest to wartość nominalna pomniejszona o otrzymane do dnia bilansowego częściowe spłaty, wniesione przez kontrahentów przedpłaty oraz przyznane kontrahentom zmniejszenia ceny (np. opusty, skonta, bonifikaty) i jednocześnie powiększona o naliczone odsetki, kary umowne itp. Co istotne kwota ta nie uwzględnia czynników zewnętrznych, czyli np. dyskonta (zmiany wartości pieniądza w czasie).

Nie można zapominać o zasadzie ostrożności, czyli obowiązku weryfikacji realności wykazywanych w bilansie należności tj. wykazywanie ich w...